مراسم نخل گردانی در یزد
یکی از سنت های جالب مردم یزد در ایام محرم و روز عاشورا آیین نخل گردانی است. نخل چوب‌بستی بزرگ، شکل برگ درخت است و شباهتی به برگ درخت خرما ندارد و آن را با پارچه سیاه کامل می پوشانند و از آن کلی شمشیر، قمه و خنجر آویزان می‌کنند.
به جز این تزئینات دیگه ای مثل آینه، میوه، پولک‌های مختلف، منگوله‌های تزئینی، دستمال‌های ابریشمی رنگی هم در دو طرف نخل بسته می‌شود.
در دهه اول محرم یا در دهه آخر صفر، مردم نخل را مثل کشتی سه دور اطراف میدان نخل یزد می‌چرخانند. مراسم نخل گردانی در خیلی از شهرهای استان یزد مخصوص روز عاشوراست و در روزهای دیگر انجام نمی‌شود.
این مراسم با روضه‌خوانی، سینه‌زنی، عزاداری، پخش نذری، ذبح قربانی و دود کردن اسفند همراه است و در شهرستان‌هایی مثل تفت و اشکذر با شکوه و عظمت خاصی برگزار می‌شود.
بزرگترین نخل استان یزد، در شهرستان تفت قرار دارد و هر سال در روز عاشورا جمعیت زیادی در این مراسم شرکت می‌کنند و صدها نفر مردم قوی هیکل این سمبل عظیم را به دوش می‌کشند و اطراف میدان نخل به حرکت درمی‌آورند.
نخل‌ها در ماه های دیگر سال بدون تزئین در کنار حسینیه‌ها، میدان های بزرگ شهر قرار دارند و سمبل عشق و ارادت مردم یزد به امام حسین به حساب می آیند.
مطلب پیشنهادی: دیدنی های یزد را بشناسید
مراسم نخل گردانی در گذشته
در گذشته، برای مراسم ترئیین و آماده کردن نخل‌ها چند روز قبل از شروع محرم، وقتی می‌خواستند نخل‌ها را برای انجام مراسم محرم آماده کنند، با یک فراخوان محلی از همه افراد کمک می گرفتند و افراد هم از یک تکه چوب و ریسمان گرفته تا پارچه‌های الوان، چراغ، آئینه، خنجر، دشنه، پیاله زنگوله، سپر، و ... در آذین‌بندی هرچه باشکوه‌تر نخل شرکت می کردند.
بعضی افراد هم در یزد و اطراف آن، درختان خود را وقف می‌کردند تا در زمان کهنسالی آن ساقه‌هایش را صرف مرمت نخل کنند.
مطلب پیشنهادی: درباره باورها سنت ها و آداب و رسوم مردم ایران بیشتر بدانید
فلسفه آداب نخل گردانی در یزد
مردم و عزاداران یزد هر کدام از عناصر به کار برده شده در نخل را نمادی از یک حادثه و متعلق به شخص خاصی در حادثه کربلا می دانند.
مثلا چوب نخل به عنوان پیکر سیدالشهدا، سیاهپوش کردن نخل به عنوان پارچه سیاه روی پیکر، شمشیر و نیزه ها به علامت تیر و نیزه های وارد شده بر بدن امام حسین، سرو نخل به عنوان قد و قامت علی اکبر، آیینه به عنوان نور وجود امام حسین، علم هایی که به نخل بسته می شود به عنوان علمدار امام حسین، زنگهایی که در قدیم به آن می بستند به عنوان زنگ کاروان امام حسین، عزادارانی که نخل را بر می دارند به عنوان تشییع کنندگان و... برای مردم شناخته شده است.
مطلب پیشنهادی: غذاها و خوردنی های معروف یزد را بشناسید
در شهر شما چه مراسم آیینی در ایام محرم برگزار می شود؟ در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
